Του Σταύρου Δ. Μαυρουδέα*
Τμήμα Οικονομικών Παν. ΜακεδονίαςΗ στάση απέναντι στην ΕΟΚ (παλιότερα) και στην ΕΕ (σήμερα) αποτελεί κυριολεκτικά την διαχωριστική γραμμή μεταξύ των δυνάμεων που περιορίζονται στα όρια της αστικής στρατηγικής και αυτών που επιδιώκουν να την ανατρέψουν. Το κριτήριο αυτό έχει σημαδέψει όλη την μεταπολιτευτική περίοδο και σήμερα είναι περισσότερο επίκαιρο παρά ποτέ. Η λεγόμενη «ευρωπαϊκή ενοποίηση» – ή ακριβέστερα η δημιουργία ενός ευρωπαϊκού ιμπεριαλιστικού μπλοκ – αποτελεί ένα από τα πιο φιλόδοξα αλλά και βολονταριστικά μεταπολεμικά εγχειρήματα του καπιταλισμού.
Ξεκίνησε μετά τον Β΄ Παγκ. Πόλεμο, με αμερικανικές ευλογίες, για να αντιμετωπίσει τον ανατολικό κίνδυνο και ταυτόχρονα να δεσμεύσει την απαραίτητη γερμανική ανασυγκρότηση έτσι ώστε να μην ξεφύγει σε μία τρίτη (μετά από αυτές των δύο παγκ. πολέμων) διεκδίκηση της παγκόσμιας ηγεμονίας.
Άρχισε από ένα πυρήνα αναπτυγμένων καπιταλιστικών οικονομιών αλλά μετά από διαδοχικές διευρύνσεις κατέληξε να συμπεριλάβει και μία σειρά λιγότερο αναπτυγμένες καπιταλιστικές οικονομίες. Με αυτή την έννοια η «ευρωπαϊκή ενοποίηση» δεν αποτέλεσε ποτέ το κοινό σπίτι των λαών της Ευρώπης – αντίθετα με ότι εκ του πονηρού διάφορες «αριστερές» απόψεις πρόβαλλαν – και ούτε φυσικά μπορεί να μετεξελιχθεί σε κάτι τέτοιο.
Από τον ίδιο τον γονότυπο της είναι μία λυκοσυμμαχία μεταξύ κρατών και των εθνικών κεφαλαίων τους (που όσο και εάν διαχύθηκαν και αλληλοδιαπλέχθηκαν ποτέ δεν έχασαν την εθνική βάση τους, όπως περίτρανα αποδεικνύει η σημερινή συγκυρία).
Η λυκοσυμμαχία αυτή στοχεύει να αντιμετωπίσει άλλους ιμπεριαλισμούς και να εκμεταλλευθεί άλλες χώρες. Όσο υποχωρούσε ο ανατολικός κίνδυνος, με καθοριστική στιγμή την κατάρρευση του ανατολικού μπλοκ μετά το 1989, τόσο οι αυτοτελείς φιλοδοξίες ιδιαίτερα της Γερμανίας άρχισαν να αυτονομούνται από τις αμερικανικές επιταγές. Έτσι σταδιακά η «ευρωπαϊκή ενοποίηση» απέκτησε την σημερινή δομή και χαρακτήρα της.
